پیچ

از انواع پیچ های صنعتی و ساختمانی، استفاده بسیاری می شود اما بیشترین کاربرد را در صنعت ساخت و ساز دارند. در گذشته، از پیچ و مهره ها فقط برای ساخت سوله ها و مجتمع های صنعتی و همچنین در پروژه های نفت و گاز و پتروشیمی استفاده می شد اما اخیر شاهد استفاده گسترده از این محصولات در سازه هایی مانند ساختمان های مسکونی، تجاری و اداری نیز هستیم. پیچ های صنعتی و ساختمانی، مقاومت بالایی دارند و به همین خاطر می توانند برای ساخت انواع داربست، پل، چهارچوب های ساختمانی و برج های مختلف استفاده می شوند. این پیچ ها از نظر گرید، شامل انواع مختلفی مثل پیچ 8.8-5.6-12.9 و … هستند که هر گرید دارای کاربری متفاوتی است. برای آشنایی با بهترین انواع  پیچ های صنعتی و ساختمانی و همچنین کسب اطلاعات راجع به انواع پیچ ها و گریدهای مختلف آن، لطفا در ادامه همراه ما باشید.

استاندارد پیچ های ساختمانی و صنعتی

تولید کننده پیچ های صنعتی و ساختمانی باید به استاندارد خاص پیچ ها توجه داشته باشند زیرا این استانداردها در نحوه ساخت، اندازه و گرید پیچ ها تاثیر می گذارد. پرکاربردترین استانداردهای پیچ های صنعتی و ساختمانی به شرح زیر هستند :

استاندارد ASTM

استاندارد ASTM، تشکیل شده از چند بخش با کدها و حروف اختصاصی به شرح زیر است :

• A : برای متریال ها و قطعات فلزی از جنس آهن یا فولاد (مانند پیچ و مهره)
• B : برای لوازم و قطعات فلزی غیرآهنی
• C : بتن، سرامیک و سایر مصالح مورد استفاده در بنایی
• D : متریال های متفرقه
• E : مواد متفرقه
• F : متریال های جهت امور خاص
• G : زنگ زدگی، خوردگی، تخریب، فرسایش مواد و المان های بکار رفته

استاندارد DIN6914

استاندارد DIN6914 مختص به پیچ و مهره های شش گوش است و توسط سازمان ملی استانداردهای آلمان ایجاد شده است. این استاندارد، به اتصالات پیچی با استفاده از پیچ ها و مهره شش گوش می پردازد و به عنوان استانداری برای پیچ و مهره های شش گوش مستحکم شناخته می شود.

اجزای تشکیل دهنده پیچ

پیچ های صنعتی و ساختمانی تشکیل شده از سه بخش کلی هستند. این بخش ها، عبارتند از :

• کله یا سر پیچ : کله یا سرپیچ، همان بخشی است که با استفاده از پیچ گوشتی یا آچار، باز و بسته می شود. سرپیچ شامل انواع شش گوش، چهارگوش و گرد است.
• تنه پیچ : تنه پیچ بخشی است که رزوه شده است.

انواع پیچ از نظر میزان مقاومت

پیچ های صنعتی و ساختمانی از نظر مقامت، شامل انواع مختلف معمولی، مقاومت متوسط و مقاومت بالا هستند که با توجه به نوع سازه باید پیچ با مقاومت لازم را تهیه کرد.

پیچ های معمولی

پیچ های دارای مقاومت معمولی، مقاومت کششی 400 الی 600 مگاپاسکال دارند. کاربرد پیچ های صنعتی و ساختمانی معمولی در ساخت سازه های موقت، ساختمان های کوچک، خرپا و مهاربند است. متریال به کار رفته در ساخت این پیچ ها، فولاد کم کربن است و به دلیل کربن کم استفاده شده در فولاد، مقاومت کمی دارند. بازه قطر پیچ های معمولی از 12 تا 36 میلی متر است و با توجه به اینکه امکان جدا شدن آن ها در اثر ضربه و نوسان ها وجود دارد، برای جلوگیری از چنین اتفاقی از واشرهای فلزی، ورق های شیاردار و خار خم شده پشت مهره استفاده می شود.

پیچ های مقاومت متوسط

برای ساخت پیچ های صنعتی و ساختمانی مقاومت متوسط، از فولاد کربن متوسط استفاده می شود. این نوع پیچ ها همان پیچ خشکه گرید 8.8 می باشند و می توانند در سازه های پیچ و مهره ای، صنایع نفت و گاز، نیروگاه ها، تجهیزات تصفیه آب، صنایع شیمیایی، مبدل های حرارتی و … استفاده شوند.

پیچ های  ششگوش پرمقاومت

برای ساخت پیچ های پر مقاومت از همان فولادهای کربن متوسط استفاده می شود اما طی یک فرایند عملیات حرارتی، مقاومت آنها افزایش داده می شود. از جمله پیچ های پر مقاومت، پیچ های با گرید 10.9 و 12.9 هستند که در مقابل تنش های کششی و فشاری، بسیار مقاوم بوده و کاربرد بالایی در سازه های پیچ و مهره ای دارند.

مواد به کار رفته در ساخت پیچ ها

ترکیبات ساخت پیچ های صنعتی و ساختمانی بسیار مهم است زیرا ترکیبات استفاده شده، میزان مرغویبت و سختی پیچ را تعیین می کند. مواد و عناصر مورد استفاده در ساخت پیچ ها عبارتند از :

• کربن
• فسفر
• منگنز
• گوگرد
• مس
• نیکل
• کروم
• سیلیکون
• کبالت
• تیتانیوم
• تنگستن
• وانادیوم

معرفی انواع گرید پیچ

صرف نظر از نوع متریال به کار رفته در ساخت پیچ ها، عملکرد آنها یکسان است اما نوع گرید پیچ، نشان دهنده مقاومت آن است و هر یک از آنها قابل استفاده در موارد مختلف هستند. ویژگی های انواع گرید پیچ، به شرح زیر می باشد :

پیچ گرید 2

ارزان ترین گرید پیچ، گرید 2 است که به دلیل کم بودن کربن آن، استقامت پایینی هم دارد. از پیچ گرید 2 برای اتصالات سبک استفاده می شود.

پیچ گرید 5.8

در ساخت پیچ گرید 5.8، از کربن کمی استفاده می شود و مقاومت آن نیز پایین است. از این نوع پیچ برای سازه هایی که به استحکام متوسطی نیاز دارند، می توان استفاده کرد.

پیچ گرید 8.8

گرید پیچ 8.8، بسیار رایج و پراستفاده است. این پیچ از فولاد با کربن متوسط ساخته شده است و به نسبت پیچ گرید 5.8، استحکام دوبرابری دارد. از نظر ظاهری، شکل این پیچ به دو شکل سر شش گوش و آلنی است و دارای کاربرد در صنعت خودروسازی نیز می باشد.

ییچ گرید 8.8 با نام پیچ خشکه نیز شناخته می شود و از دیگر کاربردهای آن می توانیم به استفاده در ماشین آلات صنعتی، موتورها، پمپ ها، لوازم خانگی، صنایع انرژی، نیروگاه ها و … اشاره کنیم.

پیچ گرید 10.9

از مقاوم ترین پیچ ها، گرید 10.9 آن است و بیشترین استفاده را در صنعت خودروسازی دارد. در ترکیبات ساخت پیچ گرید 10.9 علاوه بر کربن، مقادیری گوگر، فسفر، منگنز، کروم و بور هم وجود دارد. این پیچ دارای استحکام کششی بالایی است و می تواند فشار زیادی را تحمل کند.

پیچ 10.9 به صورت تمام دنده و با سر درشت تولید می شود تا بتوان از آن در سازه های بزرگ هم استفاده کرد. رزوه کوتاه، از دیگر مشخصات ظاهری پیچ گرید 10.9 است و این ویژگی، کار کردن با آن را آسان تر کرده است.

پیچ گرید 12.9

پیچ مقاوم تر از گرید 10.9، پیچ گرید 12.9 می باشد که به استحکام بالای خود شناخته می شود. از این پیچ در صنایع تولیدی و ساختمانی استفاده می شود و میزان کربن بیشتری نسبت موارد فوق دارد. میزان کربن بیشتر در پیچ گرید 12.9، باعث سختی بیشتر آن می شود و در اثر ضربات شدید ممکن است شکسته شود. برای جلوگیری از شکستگی پیچ، طبق استاندارد DIN912، پیچ به شکل نیم دنده و از نوع آلنی تولید می شود و میزان تنسایل 1240 مگاپاسکال در این پیچ سبب، بیشترین میزان کشش می شود.

پیچ گرید 14.9

پیچ های گرید 14.9 بادوام هستند و می توانند در پروژه های سنگین و برای متصل کردن عناصر ساختاری بزرگ به یکدیگر، مورد استفاده قرار بگیرند. حداکثر مقاومت کششی پیچ گرید 14.9، برابر با 1400 مگاپاسکال است.